Báo cáo tại hội nghị, ông Lê Văn Thi - chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang - cho biết qua tám năm thực hiện quyết định 178, tình hình kinh tế - xã hội của Phú Quốc đã chuyển biến rõ nét. Đáng kể nhất là Phú Quốc luôn duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, bình quân 22%/năm, GDP năm 2012 ước đạt 2.145 tỉ đồng, gấp gần năm lần năm 2004. Hiện thu nhập bình quân đầu người của Phú Quốc đạt 50 triệu đồng/người/năm, bằng 5,78 lần so với tám năm trước.

Đề xuất “cởi trói” cơ chế

Tuy nhiên, theo ông Lê Văn Thi, dù Phú Quốc là một trong năm khu kinh tế ven biển được ưu tiên đầu tư nhưng khung chính sách đi kèm không đồng bộ, như một “chiếc áo chật” khiến Phú Quốc chưa thể phát triển tương xứng với tiềm năng và lợi thế của một huyện đảo nằm ở trung tâm khu vực Đông Nam Á. “Một số cơ chế, chính sách trong đầu tư - xây dựng còn ràng buộc nhiều vấn đề, gây mất nhiều thời gian, nhất là trong đấu thầu tư vấn, thi công. Chính sách ưu đãi, thu hút đầu tư không ổn định, thiếu nhất quán làm các nhà đầu tư hoang mang, chưa thu hút được nhà đầu tư lớn có năng lực tầm cỡ thế giới” - ông Thi liệt kê.

Để thu hút đầu tư, tổ công tác nghiên cứu cơ chế, chính sách phát triển đảo Phú Quốc kiến nghị áp dụng giá đất giao cho các nhà đầu tư thống nhất theo từng khu vực, thay vì theo từng dự án như hiện nay. Các dự án đầu tư trên đảo Phú Quốc được tiếp tục hưởng thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp ở mức 10% trong suốt thời gian thực hiện dự án, không phân biệt dự án đầu tư mới hay nâng cấp, mở rộng để tạo sự bình đẳng cho tất cả nhà đầu tư.

Tổ công tác cũng kiến nghị cho phép Ban quản lý phát triển đảo Phú Quốc được giải quyết đăng ký kinh doanh theo thẩm quyền và quy mô vốn tương đương cấp tỉnh. Nhằm tạo thuận lợi cho nhà đầu tư, du khách nước ngoài, cần điều chỉnh kéo dài thời hạn lưu trú miễn thị thực của người nước ngoài đến Phú Quốc từ 15 ngày lên 30 ngày. Ngoài ra, cần cho phép Việt kiều được mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Phú Quốc và người nước ngoài cư trú tại VN được mua nhà để ở và được thuê đất ở lâu dài trên đảo Phú Quốc.

Về quy hoạch, tổ công tác kiến nghị Thủ tướng giao chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang quyết định thuê tư vấn trong hoặc ngoài nước xây dựng đề án phát triển tổng thể đảo Phú Quốc đến năm 2020 tầm nhìn 2030 để trình Thủ tướng phê duyệt.

Phú Quốc sẽ là đặc khu hành chính kinh tế

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cơ bản thống nhất với kiến nghị của tổ công tác và khẳng định sự phát triển của Phú Quốc không chỉ có ý nghĩa riêng với huyện đảo này, của tỉnh Kiên Giang mà còn thúc đẩy sự phát triển của cả vùng Nam bộ và của cả nước. Thủ tướng đồng ý cho phép ứng vốn từ nguồn trái phiếu chính phủ từ nay đến năm 2015 để tập trung đẩy nhanh tiến độ, thi công hoàn tất các công trình hạ tầng giao thông.

“Đường trục Bắc - Nam nối An Thới, Dương Đông lên khu vực bắc đảo và đường vòng quanh đảo là xương sống, là mạch máu nên phải ưu tiên làm nhanh để tạo động lực cho Phú Quốc phát triển. Tương tự, phải tính việc phát triển cơ sở lưu trú cho du khách vì sân bay quốc tế chúng ta có rồi, bến cảng cũng có rồi nhưng thiếu đường đi, thiếu chỗ ở là không thể phát huy tác dụng” - Thủ tướng chỉ đạo.

Thủ tướng yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam đẩy nhanh tiến độ khởi công dự án kéo cáp ngầm từ đất liền ra đảo ngay trong đầu năm 2013. Ngoài ra cũng lưu ý một trong những tài sản lớn nhất của Phú Quốc là rừng, do đó bằng mọi giá phải bảo vệ được rừng và bảo vệ bằng được môi trường trong lành trên đảo.

Thủ tướng giao Phó thủ tướng Vũ Văn Ninh - trưởng Ban chỉ đạo Tây Nam bộ - chủ trì cùng các bộ ngành dự thảo quyết định mới thay thế quyết định 178 trên cơ sở những vấn đề thuộc thẩm quyền giải quyết của Thủ tướng Chính phủ để giải quyết nhanh, tháo gỡ vướng mắc hỗ trợ thúc đẩy Phú Quốc phát triển. Đồng thời xây dựng đề án đề xuất mô hình thành lập đặc khu hành chính - kinh tế Phú Quốc trực thuộc trung ương lộ trình đến năm 2020 để Chính phủ trình Bộ Chính trị quyết định. Trước mắt từ nay đến năm 2015 tỉnh Kiên Giang cần tập trung xây dựng Phú Quốc thành TP trực thuộc tỉnh.

NGUYỄN TRIỀU - HOÀNG TRÍ DŨN